Çocuklarda idrar kaçırma, genellikle gece altını ıslatma (enürezis) şeklinde görülür ve çoğu zaman gelişimsel bir süreçtir. Ancak bazı durumlarda altta yatan anatomik ya da nörolojik sorunlar nedeniyle idrar kaçırma kalıcı hale gelir. Bu tür vakalarda, ilaç tedavisi veya davranışsal yaklaşımlar yetersiz kalabilir. Özellikle doğuştan gelen mesane işlev bozuklukları, idrar yolu tıkanıklıkları veya omurilikle ilgili anomaliler varsa cerrahi müdahale gündeme gelir. Ameliyat, yalnızca uzman çocuk üroloğu tarafından yapılan kapsamlı değerlendirmeler sonucunda planlanır. Aile öyküsü, idrar tahlilleri, mesane işlev testleri ve görüntüleme yöntemleri (örneğin MR veya sistografi) tanının netleşmesinde kullanılır.

Çocuklarda İdrar Kaçırma Ameliyatı Nasıl Yapılır?

İdrar kaçırma ameliyatı, her çocuk için aynı şekilde uygulanmaz; tedavi yöntemi, çocuğun yaşı, mesane kapasitesi ve altta yatan sorunun türüne göre belirlenir. Ameliyat kararı alınmadan önce, çocuk ürolojisi uzmanları tarafından kapsamlı bir değerlendirme süreci yürütülür. Bu süreçte mesanenin nasıl çalıştığını anlamak için ürodinami testi yapılır, ultrason ve MR gibi görüntüleme yöntemleriyle idrar yolları incelenir, ayrıca enfeksiyon ya da başka bir problem olup olmadığını belirlemek için idrar testleri uygulanır.

En sık uygulanan yöntemlerden biri mesane augmentasyonudur. Bu ameliyatta, çocuğun mesanesi küçük hacimli ya da yüksek basınçla çalışıyorsa, genişletilmesi gerekir. Cerrah, genellikle kalın bağırsağın son kısmından (sigmoid kolon) ya da ince bağırsaktan (ileum) küçük bir parça alır. Bu doku, mesanenin üst kısmına yama gibi dikilerek mesanenin hacmi artırılır. Bağırsak dokusu idrarı emmediği için mesanenin dolum basıncı düşer ve böbreklere zarar verme riski azalır. Bu işlem açık ameliyatla yapılır ve karın bölgesine kesi atılarak gerçekleştirilir.

Bazı durumlarda, çocuğun mesanesini doğal yoldan boşaltması mümkün olmadığında, Mitrofanoff prosedürü uygulanır. Bu yöntemde, apendiks (kör bağırsak) ya da ince bağırsaktan kısa bir tüp hazırlanır. Bu tüpün bir ucu mesaneye, diğer ucu ise karın ön duvarında açılan küçük bir delikten (stoma) cilde bağlanır. Bu kanal sayesinde çocuk, belirli aralıklarla buraya yerleştirdiği steril bir kateter yardımıyla mesanesini boşaltabilir. Kanal tek yönlü çalışacak şekilde tasarlandığı için idrar kaçışı olmaz. Bu yöntem özellikle mesane kontrolü olmayan çocuklar için uygundur.

Her iki ameliyat da genel anestezi altında yapılır ve 3–6 saat sürebilir. İşlem sonrası çocuğa idrar sondası takılır ve genellikle 1–2 hafta hastanede kalması gerekir.

Çocuklarda İdrar Kaçırma Ameliyatı Sonrası

Ameliyat sonrası dönem, en az ameliyat kadar önemlidir. Yeni oluşturulan mesanenin veya boşaltım sisteminin doğru çalışıp çalışmadığı düzenli kontrollerle takip edilir. İlk 6 ayda ayda bir, sonrasında ise üç ayda bir kontrole gidilmesi önerilir. Bu kontrollerde idrar yolları enfeksiyonu riski, böbrek fonksiyonları, mesane kapasitesi ve basınçları değerlendirilir.

Bazı çocuklar, ameliyattan sonra düzenli olarak mesanelerini sonda ile boşaltmak zorundadır. Bu, hem enfeksiyonları önlemek hem de mesanenin fazla gerilmesini engellemek için gereklidir. Ayrıca pelvik taban kaslarını güçlendirmeye yönelik fizik tedavi desteği gerekebilir. Aileler, çocuklarının yeni yaşam düzenine uyum sağlamasında kritik rol oynar. Psikolojik destek, hem çocuk hem de ebeveynler için bu süreci daha sağlıklı bir şekilde atlatmayı sağlar.

Çocuklarda İdrar Kaçırma Ameliyatı Riskleri

Her cerrahi müdahalede olduğu gibi, idrar kaçırma ameliyatlarında da bazı riskler mevcuttur. En sık görülen komplikasyonlar arasında idrar yolu enfeksiyonları, kateter tıkanıklıkları, yeni oluşturulan mesane dokusunun uyumsuzluğu ve nadiren de bağırsakla ilgili sorunlar yer alır. Ancak deneyimli bir cerrah ve uygun hasta takibi ile bu riskler büyük ölçüde yönetilebilir.

Başarı oranı, doğru hasta seçimi ve disiplinli takip ile oldukça yüksektir. Ameliyat sonrası çocukların çoğu sosyal hayatlarına daha rahat uyum sağlar, gece altını ıslatma gibi problemler ortadan kalkar ve okul başarısı ile özgüven düzeylerinde ciddi artış gözlenir. Uzun vadede böbrek fonksiyonlarının korunması, mesane sağlığının sürdürülmesi ve yaşam kalitesinin artırılması temel hedeflerdendir.

Çocuklarda idrar kaçırma ameliyatı, yalnızca bir cerrahi müdahale değil, detaylı değerlendirme, düzenli takip ve uzun vadeli bakım gerektiren kapsamlı bir tedavi sürecidir. Doğru zamanda, doğru yöntemle ve uzman ekip eşliğinde yapıldığında, çocuğun hem fiziksel hem de psikolojik iyilik haline büyük katkı sağlar.

Gündüz idrar kaçırma hakkında detaylı bilgi almak için tıklayın.